چاپ پارچه | کارخانه چاپ پارچه مشکات

سیرتکاملی پارچه‌های هوشمند را می‌توان به سه نسل تقسیم‌بندی کرد. در نسل اول پارچه‌های هوشمند، مستقیماً سنسورها به پارچه متصل می‌شد و به این ترتیب دیتای لازم از آنها به دست می‌آمد. در نسل دوم، سنسورها درون بافت پارچه جاسازی می‌شد. علت این کار ایجاد راحتی بیشتر در استفاده از آنها بود. اما نسل سوم پارچه‌های هوشمند به حدی پیشرفت کرده است که بیشتر الیاف موجود در پارچه را سنسور تشکیل می‌دهد.

این نوع پارچه علاوه بر جمع‌آوری دیتا از طریق سنسورهای گوناگون، می‌تواند با کمک هوش مصنوعی به تحلیل داده‌ها پرداخته و حتی در صورت لزوم، عکس‌العمل مناسبی از خودشان بروز دهند. آنها می‌توانند محرک خارجی را درک کرده و در برابر آن واکنش نشان دهند. به عنوان مثال، در لباس‌های نظامی، پارچه‌هایِ هوشمندِ تغییر رنگ دهنده، می‌توانند در عملیات استتار و همرنگ شدن با محیط نقش آفرینی کنند. یکی دیگر از کاربردهای پیشرفته پارچه‌های هوشمند، تولید دستکش‌هایی است که در آنها سنسورهای تشخیص مواد شیمیایی حساس بکار رفته، به نحوی که هنگام تماس با آن مواد، تغییر رنگ داده و اعلام خطر می‌کنند.

برنامه‌های کاربردی متفاوتی وجود دارند که دیتای حاصل از این سنسورهای بکار رفته در منسوجات هوشمند را آنالیز کرده و اطلاعات لازم را برای متخصصان در حوزه‌های مختلف از جمله سلامت، بهداشت، ورزش و درمان فراهم می‌آورند. امروزه تولید پارچه‌های هوشمند پیوندی ناگسستنی با صنعت الکترونیک پیدا کرده است. نکته بسیار جالب در مورد پارچه‌های هوشمند این است که آنها قابل شستشو در ماشین لباس‌شویی هم هستند.

استفاده از منسوجات هوشمند در لباس‌های ورزشی داده‌های بسیار ارزشمندی را برای مربیان فراهم ‌‌می‌آورد. کارشناسان با تحلیل داده‌های لباس‌های هوشمند ورزشکاران می‌توانند از شرایط جسمی و روحی آنها برای حضور در مسابقات مطلع شوند و بهترین تصمیم را در انتخاب افراد یک تیم اتخاذ نمایند.

لباس‌ هوشمند نه تنها در مرحله جمع‌آوری داده‌های ضروری به کمک پزشکان آمده، بلکه در برخی موارد گام را فراتر نهاده و در مراحلی همچون کنترل بیماری، تجویز دارو و حتی درمان بیماران نیز نقش آفرینی کرده است. منسوجات هوشمندی که در آنها تراشه مکان‌یابی (GPS) نصب شده باشد، برای کمک به بیمارانی بکار می‌روند که از ناراحتی‌های ذهنی رنج می‌برند و امکان گم شدن آنها در خارج از منزل وجود دارد. در حال حاضر کشورهایی مانند آلمان، چین و آمریکا سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای در زمینه تولید پارچه‌های هوشمند انجام داده‌ و در همین رابطه اقدام به راه‌اندازی مراکز تحقیقاتی، آزمایشگاهی و پژوهشگاهی نموده‌اند. آنها بر این باور هستند که نسل آینده نساجی، “نساجی هوشمند” است.